Onze stakeholders

ProRail heeft operationele processen ingericht voor de dialoog met de diverse groepen stakeholders en de tevredenheid hiervan wordt jaarlijks onderzocht.

ProRail heeft regelmatig contact met alle stakeholders, zowel proactief als reactief. Voor diverse stakeholders worden werkbezoeken georganiseerd. Binnen de regels die golden tijdens de coronacrisis zijn dit jaar bijvoorbeeld meerdere Tweede Kamerleden op werkbezoek geweest.

Onze spoorpartners

Onze spoorpartners zijn onder meer (regionale) reizigersvervoerders, goederenvervoerders, verladers, havens, aannemers, ingenieursbureaus, inspecties, werkplekbeveiligingsbedrijven, kabelaannemers en boorbedrijven. We maken prestatieafspraken met hen, bijvoorbeeld over onderhoud en veiligheid. In de bouw gaan we allianties met ze aan om kosten te besparen en risico’s te delen. Ook op het gebied van duurzaamheid wordt nauw samengewerkt, bijvoorbeeld met de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO), NS, Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

We willen maximaal maatschappelijk rendement behalen en publieke middelen op een rechtmatige en doelmatige manier besteden. Duurzame samenwerking stimuleert onze spoorpartners om te blijven investeren in kennis en oplossingsgerichte innovatie. Wij leggen ons vooral toe op het specificeren, in concurrentie brengen en in onderling verband managen van de contracten met de spoorpartners. De werkzaamheden zelf besteden we waar mogelijk uit.

Samenwerking met havens en verladers

Samen met onder meer havenbedrijven, verladers, operators en terminals is het Operationeel Spoor Concept Goederenvervoer (OSCG) opgesteld. Daarnaast waren havenbedrijven en verladers nauw betrokken bij de ontwikkeling van het maatregelenpakket voor het dossier Derde Spoor Duitsland.

Met de havenbedrijven van Amsterdam en Rotterdam onderzoeken we de mogelijkheden om verdere groei van het goederenvervoer mogelijk maken. De aandacht gaat vooral uit naar verbetering van de kwaliteit van de gehele spoorgoederenvervoerketen in de havengebieden. Hiermee geven we deels invulling aan het prestatiegebied ‘Aansluitingen’ uit de beheerconcessie van ProRail.

Alliantie met Rijkswaterstaat

ProRail werkt actief samen met andere grote publieke opdrachtgevers, zoals sinds 2011 met Rijkswaterstaat. Bestaande samenwerkingen worden versterkt en uitgebouwd en gezamenlijk ontplooien we nieuwe initiatieven. Ook in de beheerconcessie 2015-2025 heeft de samenwerking met Rijkswaterstaat een prominente plaats. Gezamenlijk werken we aan thema’s zoals marktbenadering, projectsamenwerking, arbeidsmarktstrategie, assetmanagement, tunneltechnologie en IT, communicatie, verkeersleiding en verkeersmanagement, innovatie, duurzaamheid en cyberveiligheid. De voortgang wordt structureel besproken en eens per jaar worden de bewindspersonen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geïnformeerd.

 Samenwerking met de goederensector

We werken op vele fronten nauw samen met de goederensector. In het Directeuren Overleg Goederen en het Operationeel Management Overleg bespraken we alle zaken die het spoorgoederenvervoer raken. Daarnaast is samen met Havenbedrijf Rotterdam en Amsterdam een samenwerkingsprogramma gestart. Binnen dit programma zijn maatregelen benoemd die een bijdrage leveren aan de groei van het goederenvervoer per spoor. Elk kwartaal komt de Programmaboard bij elkaar om de voortgang te bespreken. In de Programmaboard zitten de COO van het Havenbedrijf Rotterdam, de CEO van het Havenbedrijf Amsterdam en de COO van ProRail.

Reizigers denken mee

In 2020 vond maandelijks het Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (Locov) plaats, waar ProRail samen met NS en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in gesprek is met consumentenorganisaties als Rover, de ANWB, de wandelbond en de studentenvakbond. Dit overleg biedt ProRail de mogelijkheid om het (kritisch) perspectief van reizigers mee te nemen. Met Rover is intensief regulier overleg. Dat geldt in mindere mate ook voor de Maatschappij voor Beter OV.

Kennisgrenzen verleggen

ProRail en kennispartners werken nauw samen om nieuwe kennis te ontsluiten en kennis uit andere sectoren en uit de wetenschap toe te passen. Enkele voorbeelden:

• Met TNO bundelen we de kennis van beide partijen en TNO treedt op als onafhankelijk adviseur en toetser bij innovatietrajecten.

• In samenwerking met TU Delft zetten we wetenschappelijke kennis en onderzoek in voor strategische vraagstukken.

• Het Loket Marktinnovaties zet de deur open voor innovaties uit de markt. Voorbeelden zijn het plaatsen van smart sensoren en de start met het testen van een geluiddiffractor op laag scherm langs het spoor. Binnen Next Generation Infrastructures 2 werken ProRail, RWS, Schiphol, Alliander, Vitens en Havenbedrijf Rotterdam aan de uitwisseling en opbouw van kennis.

• Coalitie Groene Netten: een samenwerking van MVO Nederland en de infrabedrijven ProRail, Rijkswaterstaat, KPN, TenneT, Stedin, Enexis, Alliander, Gasunie op het gebied van vergroening en circulariteit.

Samenwerking met internationale partners

In 2020 heeft ProRail het aantrekkelijker maken van de trein als alternatief voor vliegverkeer binnen Europa verder op de kaart gezet. Een voorbeeld hiervan is actieve medewerking aan het advies ‘Verzet de wissel’ dat de Raad voor de Leefomgeving met Europese zusterinstellingen heeft uitgebracht over internationaal spoorvervoer voor passagiers. ProRail heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat actief ondersteund bij het initiatief voor een ‘international passenger rail platform’ waarin EU-lidstaten en sector samenwerken aan het aantrekkelijker maken van het spoor voor internationale reizigers. Binnen Nederland heeft ProRail met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, KLM, Schiphol en NS de ‘actieagenda AirRail’ (actie-agenda trein en luchtvaart) ontwikkeld om de trein aantrekkelijker te maken als alternatief voor het vliegtuig op – om te beginnen – de bestemmingen Londen, Parijs, Brussel, Düsseldorf, Frankfurt en Berlijn. Inspelend op de EU GreenDeal, wat topprioriteit is van de Europese Commissie voor de komende jaren, heeft ProRail door Rebel Group onderzoek laten doen naar de potentie van CO₂-reductie bij het vervangen van vliegverkeer door treinverkeer en dit onderzoek onder de aandacht gebracht bij nationale en internationale stakeholders. In het verlengde hiervan heeft ProRail zich met andere spoorpartijen sterk gemaakt voor een goede plaats in het werkprogramma van de Europese Commissie met dito financiering. ProRail heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ondersteund bij het opstellen van overzichten met kansrijke spoorprojecten voor de komende EU-budgetperiode, met speciale aandacht voor de ‘Resilience and Recovery Facility’, waaruit voor Nederland in totaal 5,5 miljard euro beschikbaar is. ProRail heeft met NS zijn belangstelling als ‘founding member’ voor het Europese spooronderzoeksprogramma Shift2Rail2 kenbaar gemaakt.

ProRail is ook een actieve deelnemer aan het project Time Table Redesign, onder meer via de Rail Freight Corridors en RailNetEurope. Daarnaast houdt ProRail zich samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bezig met internationale wet- en regelgeving om barrières op te heffen en grensoverschrijdend spoorvervoer te bevorderen. Dat betreft onder meer de nationale implementatie van het vierde spoorwegpakket en de verbetering van het Europese spoornetwerk TEN-T. Dit in aanloop naar de herziening van de TEN-T en Rail Freight Corridor verordening, die zijn voorzien voor 2021. In 2020 heeft ProRail een projectleider aangesteld die het ministerie verder terzijde staat bij het implementeren van de Europese technische standaarden (TSI’s).

ProRail is lid van de wereldwijde spoororganisatie UIC, al ligt de focus bij samenwerking en uitwisseling tussen spoorbeheerders bij European Infrastructure Managers (EIM). Per juni 2020 is CEO John Voppen Vice-President van EIM. Binnen EIM trekt ProRail de werkgroepen ERTMS, Geluid, Telecom en LOC&PAS. In 2020 ontvingen ProRail en NS de top van het Zwitserse SBB voor een meerdaags werkbezoek en uitwisseling. Ook is uitgewisseld met delegaties uit Frankrijk, Estland, Letland en Litouwen, waarbij kennis delen centraal stond. ProRail heeft een specifieke internationale alliantie met Rijkswaterstaat en het Zweedse Trafikverket. We hebben actief bijgedragen aan de verdere uitwerking van de Joint Declaration of Intent met Duitsland om te komen tot gezamenlijke acties ter bevordering van spoorgoederenvervoer.

In 2020 hebben we als actief lid van PRIME (platform waar spoorbeheerders en Europese Commissie in participeren) deelgenomen aan een uitgebreide (jaarlijkse) internationale benchmark van PRIME. Daar kwam uit dat ProRail internationaal gezien goed presteert tegen relatief lage kosten. Binnen PRIME heeft ProRail het (co-)voorzitterschap van de subgroep Finance op zich genomen en dat van de subgroep safety culture beëindigd.